Afstemming afspraken regionale partners

1.1.4	Agenda’s en afspraken met (boven)regionale partners zijn beter afgestemd op wederzijdse belangen

Toelichting op meerjarendoel
Samenwerking met het Rijk, buurprovincies en met de Utrechtse regio’s is van groot belang bij het behalen van onze provinciale doelen. De Omgevingswet en de vaststelling van de Nationale Omgevingsvisie zorgen voor een verdere intensivering van deze samenwerking. Het streven is samenwerken als één overheid, maar dat vraagt wat van alle partners. We intensiveren onze inzet op deze trajecten om onze provinciale belangen beter te borgen en actiever te kunnen sturen op het in balans houden van de Utrechtse kwaliteiten. Daarmee versterken wij onze positie in de diverse Rijk-regio trajecten en kunnen we beter sturen op het maken van afspraken met andere overheden over het realiseren van ambities, de onderlinge rolverdeling en in te vullen randvoorwaarden. Omgevingsagenda Noordwest-Nederland In de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) is de Omgevingsagenda geïntroduceerd als een schakel tussen omgevingsvisies en vaak sectorale dan wel thematische (uitvoerings-)programma’s van Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen. De Omgevingsagenda Noordwest-Nederland is een verbreding en vernieuwing van de huidige "MIRT-gebiedsagenda Noord-Holland, Utrecht en Flevoland" uit 2013 naar de gehele dimensie van de fysieke leefomgeving. Doel is om als één overheid gezamenlijk, integraal en gebiedsgericht aan de opgaven van Rijk en regio te werken. Daartoe beschrijven we de gezamenlijke opgaven en gedeelde ambities beschreven en bieden we een handelingsperspectief. Op basis daarvan maken Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen samenwerkingsafspraken. Ieder vanuit de eigen rol en verantwoordelijkheid. De concrete uitwerking en besluitvorming over maatregelen en projecten vindt plaats via de daarvoor geëigende programma’s en bestuurlijke overleggen. De Omgevingsagenda Noordwest-Nederland is adaptief van karakter heeft daarmee ook een agenderende functie voor de bestuurlijke overleggen Leefomgeving en MIRT Noordwest. De Omgevingsagenda Noordwest-Nederland 1.0 wordt in het bestuurlijk overleg Leefomgeving Noordwest voorjaar 2022 vastgesteld. NOVI-gebied Groene Hart Het Groene Hart is in de Kamerbrief van 17 februari 2021 door het Rijk definitief aangewezen als één van de acht NOVI-gebieden in Nederland. De status van NOVI-gebied volgt uit de stapeling van opgaven op het gebied klimaatadaptatie, energietransitie, natuur, landbouw, recreatie, verstedelijking en bereikbaarheid in het Groene Hart, en de noodzaak voor een gezamenlijke integrale aanpak daarvan. Rijk, provincies Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Holland, gemeenten en waterschappen maken in het Bestuurlijk Platform Groene Hart nadere afspraken over de gezamenlijke inzet, de doelen/kaders en uitgangspunten op de focusthema’s bodemdaling, watersysteem, energie en vitale dorpen en steden. De planning is dat het Bestuurlijk Platform Groene Hart ineind 2021 hiertoe een bestuursovereenkomst heeft gesloten. In 2022 wordt hier uitvoering aan gegeven. De aanpak en ervaringen voor het Groene Hart zullen worden benut voor de ontwikkeling van het Nationaal Programma Landelijk Gebied. De jaarlijkse provinciale bijdrage voor het coördinatiebureau Groene Hart is met ingang van 2022 in de begroting opgenomen. U Ned We werken in verschillende samenwerkingsverbanden aan de verstedelijkingsopgave waar we als provincie voor staan. U Ned is het samenwerkingsverband waarin we met het Rijk (de ministeries van lnfrastructuur en Waterstaat, Binnenlandse Zaken en Economische Zaken) en de U10-gemeenten de ambitie hebben uitgesproken om een gezonde groei van wonen, werken en bereikbaarheid in de metropoolregio Utrecht mogelijk te maken. Vanuit het programma U Ned werken we via een aantal programmalijnen aan de realisatie van het ontwikkelperspectief Utrecht Nabij waarin de samenwerkende partijen een toekomstbeeld schetsen voor de metropoolregio Utrecht op het gebied van wonen, werken, leefbaarheid en bereikbaarheid. Hiermee zorgen we voor uitwerking van de ambitie om de verstedelijkingsopgave in samenhang met leefbaarheid en benodigde mobiliteitsinvesteringen vorm te geven. In Utrecht Nabij hebben wij samen met Rijk en regio gekozen om, na realisatie van de opgave tot 2030, nieuwe woningen en banen te concentreren in het stedelijk kerngebied en rond grotere regionale OV-knooppunten. In de “Grote U”, het U-vormige gebied rond de Utrechtse binnenstad, liggen veel kansen voor verdichting. Er zijn drie gebiedsonderzoeken gestart: (1) Lunetten/Koningsweg-Utrecht Science Park, (2) de A12-zone, en (3) Leidsche Rijn/Zuilen. Het doel van de gebiedsonderzoeken is om de ruimtelijke en economische ontwikkeling van de Grote U nader uit te werken. Dit gebeurt in samenhang met een mobiliteitsstrategie voor de regio. Zie verder Programma 5.8.2. Ontwikkelbeeld 2030-2040 regio Amersfoort Samen met de regio Amersfoort hebben we in 2021 gewerkt aan een Ontwikkelbeeld “Regio Amersfoort Centraal!”. Het Ontwikkelbeeld is opgesteld voor de periode 2030- 2040. In het Ontwikkelbeeld zijn keuzes vastgelegd voor de toekomstige integrale ontwikkeling van de regio op het gebied van verstedelijking, (wonen en werken), bereikbaarheid en leefbaarheid (groen en energie). Het Ontwikkelbeeld biedt een samenhangende benadering in de vorm van zes pijlers gebaseerd op de specifieke kwaliteiten van de regio en de opgaven waarvoor de regio gesteld staat. Voor de uitwerking van de pijlers is een uitvoeringsagenda opgesteld. Het Ontwikkelbeeld is in 2021 vastgesteld door GS en PS en door de colleges en raden van de gemeenten uit de regio Amersfoort. In 2022 bouwen we, in nauwe samenwerking met het Rijk, de regio, de gemeenten, provincie Gelderland, waterschappen en andere partners, verder aan het ontwikkelbeeld via de acties uit de uitvoeringsagenda. Het gaat hierbij om een gebiedsuitwerking van de stations Amersfoort Centraal en Amersfoort Schothorst in relatie tot de verstedelijkingsopgave in deze Metropoolpoort. Opstellen handelingsperspectief buitengebied Utrechtse Heuvelrug, Eemvallei, Gelderse Vallei, sluiten van een Groen Groeit Mee Pact en een verkenning kansen HOV/BRT- en fietsnetwerk in samenhang met de integrale aanpak multimodale corridors Regio Amersfoort. Verstedelijkingsstrategie Arnhem-Nijmegen-Foodvalley Aanleiding voor de opstelling van de "Verstedelijkingsstrategie Arnhem-Nijmegen-Foodvalley" is de noodzaak om rond de 100.000 nieuwe woningen en daaraan gekoppelde arbeidsplaatsen toe te voegen in de regio’s Foodvalley (40.000 woningen) en Arnhem-Nijmegen (60.000 woningen). Doel is om aan te geven waar op de korte (2025), middellange (2030) en lange termijn (2040) de extra woon- en werklocaties in dit gebied gaan komen, gekoppeld aan andere opgaven als kwaliteit van de leefomgeving (groen, klimaatadaptatie, energietransitie), verduurzaming van de economie en goede bereikbaarheid. 26 gemeenten, twee regio’s, provincies Utrecht en Gelderland en het Rijk werken hiertoe intensief samen. De verstedelijkingsstrategie is in de bestuurlijke overleggen MIRT Noordwest en Oost najaar 2021 vastgesteld. Op basis van de verstedelijkingsstrategie ondertekenen betrokken partijen voorjaar 2022 een verstedelijkingsakkoord. Ruimtelijk Economisch Perspectief en Programma (REP) regio U16 De gemeenten in de regio U16 hebben eind 2021 het Integraal Ruimtelijk Perspectief (IRP) vastgesteld. Dit IRP vormt de basis voor het programmadeel van het REP. Als provincie hebben wij vanuit de Omgevingsvisie en de daarin opgenomen provinciale belangen meegewerkt aan de totstandkoming van het IRP. Zo beogen wij bij te dragen aan gemeenschappelijk gedragen keuzes voor de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van de regio Utrecht. In 2022 zetten wij onze betrokkenheid voort door bij te dragen aan de sectorale programmering. Hierbij liggen er rechtstreekse relaties met het Provinciaal programma Wonen en werken en het bijbehorende regionaal programmeren, met Groen Groeit Mee, met de RES en met de mobiliteits- en verstedelijkingsvraagstukken die in het kader van U Ned opgepakt worden. Wij zullen onze betrokkenheid dan ook via deze lijnen vormgeven. Beoogd resultaat 2022 Vaststelling Omgevingsagenda Noordwest-Nederland 1.0 in het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving Noordwest voorjaar 2022. Besluitvorming over de verstedelijking in de Grote U, de fasering van de plannen voor de drie gebieden en de benodigde investeringen in het BO MIRT najaar 2022, in samenhang met de MIRT Verkenning OV en Wonen en de Mobiliteitsstrategie. Ondertekening Verstedelijkingsakkoord Arnhem-Nijmegen-Foodvalley voorjaar 2022 tussen Rijk, provincies Utrecht en Gelderland en 26 gemeenten in de regio's Arnhem-Nijmegen en Foodvalley. Het Ontwikkelbeeld Regio Amersfoort Centraal! is als bouwsteen opgenomen in de Omgevingsagenda Noordwest-Nederland

1.1.4

Agenda’s en afspraken met (boven)regionale partners zijn beter afgestemd op wederzijdse belangen

Samenwerking met het Rijk, buurprovincies en met de Utrechtse regio’s is van groot belang bij het behalen van onze provinciale doelen. De Omgevingswet en de vaststelling van de Nationale Omgevingsvisie zorgen voor een verdere intensivering van deze samenwerking. Het streven is samenwerken als één overheid, maar dat vraagt wat van alle partners. We intensiveren onze inzet op deze trajecten om onze provinciale belangen beter te borgen en actiever te kunnen sturen op het in balans houden van de Utrechtse kwaliteiten. Daarmee versterken wij onze positie in de diverse Rijk-regio trajecten en kunnen we beter sturen op het maken van afspraken met andere overheden over het realiseren van ambities, de onderlinge rolverdeling en in te vullen randvoorwaarden.

Omgevingsagenda Noordwest-Nederland
In de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) is de Omgevingsagenda geïntroduceerd als een schakel tussen omgevingsvisies en vaak sectorale dan wel thematische (uitvoerings-)programma’s van Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen. De Omgevingsagenda Noordwest-Nederland is een verbreding en vernieuwing van de huidige "MIRT-gebiedsagenda Noord-Holland, Utrecht en Flevoland" uit 2013 naar de gehele dimensie van de fysieke leefomgeving. Doel is om als één overheid gezamenlijk, integraal en gebiedsgericht aan de opgaven van Rijk en regio te werken. Daartoe beschrijven we de gezamenlijke opgaven en gedeelde ambities beschreven en bieden we een handelingsperspectief. Op basis daarvan maken Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen samenwerkingsafspraken. Ieder vanuit de eigen rol en verantwoordelijkheid. De concrete uitwerking en besluitvorming over maatregelen en projecten vindt plaats via de daarvoor geëigende programma’s en bestuurlijke overleggen. De Omgevingsagenda Noordwest-Nederland is adaptief van karakter heeft daarmee ook een agenderende functie voor de bestuurlijke overleggen Leefomgeving en MIRT Noordwest. De Omgevingsagenda Noordwest-Nederland 1.0 wordt in het bestuurlijk overleg Leefomgeving Noordwest voorjaar 2022 vastgesteld.

NOVI-gebied Groene Hart
Het Groene Hart is in de Kamerbrief van 17 februari 2021 door het Rijk definitief aangewezen als één van de acht NOVI-gebieden in Nederland. De status van NOVI-gebied volgt uit de stapeling van opgaven op het gebied klimaatadaptatie, energietransitie, natuur, landbouw, recreatie, verstedelijking en bereikbaarheid in het Groene Hart, en de noodzaak voor een gezamenlijke integrale aanpak daarvan. Rijk, provincies Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Holland, gemeenten en waterschappen maken in het Bestuurlijk Platform Groene Hart nadere afspraken over de gezamenlijke inzet, de doelen/kaders en uitgangspunten op de focusthema’s bodemdaling, watersysteem, energie en vitale dorpen en steden. De planning is dat het Bestuurlijk Platform Groene Hart ineind 2021 hiertoe een bestuursovereenkomst heeft gesloten. In 2022 wordt hier uitvoering aan gegeven. De aanpak en ervaringen voor het Groene Hart zullen worden benut voor de ontwikkeling van het Nationaal Programma Landelijk Gebied. De jaarlijkse provinciale bijdrage voor het coördinatiebureau Groene Hart is met ingang van 2022 in de begroting opgenomen.

U Ned
We werken in verschillende samenwerkingsverbanden aan de verstedelijkingsopgave waar we als provincie voor staan. U Ned is het samenwerkingsverband waarin we met het Rijk (de ministeries van lnfrastructuur en Waterstaat, Binnenlandse Zaken en Economische Zaken) en de U10-gemeenten de ambitie hebben uitgesproken om een gezonde groei van wonen, werken en bereikbaarheid in de metropoolregio Utrecht mogelijk te maken. Vanuit het programma U Ned werken we via een aantal programmalijnen aan de realisatie van het ontwikkelperspectief Utrecht Nabij waarin de samenwerkende partijen een toekomstbeeld schetsen voor de metropoolregio Utrecht op het gebied van wonen, werken, leefbaarheid en bereikbaarheid. Hiermee zorgen we voor uitwerking van de ambitie om de verstedelijkingsopgave in samenhang met leefbaarheid en benodigde mobiliteitsinvesteringen vorm te geven.

In Utrecht Nabij hebben wij samen met Rijk en regio gekozen om, na realisatie van de opgave tot 2030, nieuwe woningen en banen te concentreren in het stedelijk kerngebied en rond grotere regionale OV-knooppunten. In de “Grote U”, het U-vormige gebied rond de Utrechtse binnenstad, liggen veel kansen voor verdichting. Er zijn drie gebiedsonderzoeken gestart: (1) Lunetten/Koningsweg-Utrecht Science Park, (2) de A12-zone, en (3) Leidsche Rijn/Zuilen. Het doel van de gebiedsonderzoeken is om de ruimtelijke en economische ontwikkeling van de Grote U nader uit te werken. Dit gebeurt in samenhang met een mobiliteitsstrategie voor de regio. Zie verder Programma 5.8.2.

Ontwikkelbeeld 2030-2040 regio Amersfoort
Samen met de regio Amersfoort hebben we in 2021 gewerkt aan een Ontwikkelbeeld “Regio Amersfoort Centraal!”. Het Ontwikkelbeeld is opgesteld voor de periode 2030- 2040. In het Ontwikkelbeeld zijn keuzes vastgelegd voor de toekomstige integrale ontwikkeling van de regio op het gebied van verstedelijking, (wonen en werken), bereikbaarheid en leefbaarheid (groen en energie). Het Ontwikkelbeeld biedt een samenhangende benadering in de vorm van zes pijlers gebaseerd op de specifieke kwaliteiten van de regio en de opgaven waarvoor de regio gesteld staat. Voor de uitwerking van de pijlers is een uitvoeringsagenda opgesteld. Het Ontwikkelbeeld is in 2021 vastgesteld door GS en PS en door de colleges en raden van de gemeenten uit de regio Amersfoort. In 2022 bouwen we, in nauwe samenwerking met het Rijk, de regio, de gemeenten, provincie Gelderland, waterschappen en andere partners, verder aan het ontwikkelbeeld via de acties uit de uitvoeringsagenda. Het gaat hierbij om een gebiedsuitwerking van de stations Amersfoort Centraal en Amersfoort Schothorst in relatie tot de verstedelijkingsopgave in deze Metropoolpoort. Opstellen handelingsperspectief buitengebied Utrechtse Heuvelrug, Eemvallei, Gelderse Vallei, sluiten van een Groen Groeit Mee Pact en een verkenning kansen HOV/BRT- en fietsnetwerk in samenhang met de integrale aanpak multimodale corridors Regio Amersfoort.

Verstedelijkingsstrategie Arnhem-Nijmegen-Foodvalley
Aanleiding voor de opstelling van de "Verstedelijkingsstrategie Arnhem-Nijmegen-Foodvalley" is de noodzaak om rond de 100.000 nieuwe woningen en daaraan gekoppelde arbeidsplaatsen toe te voegen in de regio’s Foodvalley (40.000 woningen) en Arnhem-Nijmegen (60.000 woningen). Doel is om aan te geven waar op de korte (2025), middellange (2030) en lange termijn (2040) de extra woon- en werklocaties in dit gebied gaan komen, gekoppeld aan andere opgaven als kwaliteit van de leefomgeving (groen, klimaatadaptatie, energietransitie), verduurzaming van de economie en goede bereikbaarheid. 26 gemeenten, twee regio’s, provincies Utrecht en Gelderland en het Rijk werken hiertoe intensief samen. De verstedelijkingsstrategie is in de bestuurlijke overleggen MIRT Noordwest en Oost najaar 2021 vastgesteld. Op basis van de verstedelijkingsstrategie ondertekenen betrokken partijen voorjaar 2022 een verstedelijkingsakkoord.

Ruimtelijk Economisch Perspectief en Programma (REP) regio U16
De gemeenten in de regio U16 hebben eind 2021 het Integraal Ruimtelijk Perspectief (IRP) vastgesteld. Dit IRP vormt de basis voor het programmadeel van het REP. Als provincie hebben wij vanuit de Omgevingsvisie en de daarin opgenomen provinciale belangen meegewerkt aan de totstandkoming van het IRP. Zo beogen wij bij te dragen aan gemeenschappelijk gedragen keuzes voor de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van de regio Utrecht. In 2022 zetten wij onze betrokkenheid voort door bij te dragen aan de sectorale programmering. Hierbij liggen er rechtstreekse relaties met het Provinciaal programma Wonen en werken en het bijbehorende regionaal programmeren, met Groen Groeit Mee, met de RES en met de mobiliteits- en verstedelijkingsvraagstukken die in het kader van U Ned opgepakt worden. Wij zullen onze betrokkenheid dan ook via deze lijnen vormgeven.

Beoogd resultaat 2022

Vaststelling Omgevingsagenda Noordwest-Nederland 1.0 in het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving Noordwest voorjaar 2022.
Besluitvorming over de verstedelijking in de Grote U, de fasering van de plannen voor de drie gebieden en de benodigde investeringen in het BO MIRT najaar 2022, in samenhang met de MIRT Verkenning OV en Wonen en de Mobiliteitsstrategie.
Ondertekening Verstedelijkingsakkoord Arnhem-Nijmegen-Foodvalley voorjaar 2022 tussen Rijk, provincies Utrecht en Gelderland en 26 gemeenten in de regio's Arnhem-Nijmegen en Foodvalley.
Het Ontwikkelbeeld Regio Amersfoort Centraal! is als bouwsteen opgenomen in de Omgevingsagenda Noordwest-Nederland