Mobiliteitsprogramma Provincie Utrecht 2019-2023
Het mobiliteitsprogramma richt zich op de provinciale doelen met betrekking tot mobiliteit, zoals de aanleg en het onderhoud van wegen, fietspaden, vaarwegen en het vormgeven van het OV-netwerk. De aankopen binnen het mobiliteitsprogramma zijn functioneel voor de aanleg en reconstructie van de provinciale (vaar)wegen, met bijkomende werken. Restpercelen die niet strategisch van aard zijn, verkopen we weer. De projectgebonden grondaankopen vinden plaats op basis van volledige schadeloosstelling. In gevallen waar het niet lukt om met de grondeigenaren overeenstemming te bereiken in het minnelijke traject, gebruiken we in het uiterste geval de mogelijkheid om het instrument onteigening in te zetten.
Een nadere toelichting en de actuele aankopen staan in het Mobiliteitsprogramma 2019-2023. Deze staat op de provinciale website.
Programma Agenda Vitaal Platteland
De belangrijkste opgave binnen de Agenda Vitaal Platteland (AVP) is de realisatie van het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Conform het Akkoord van Utrecht (looptijd 2027) moeten we hiervoor 1.570 ha nieuwe natuur realiseren en nog 2.700 ha inrichten. We ontwikkelen de 1.570 ha door verwerving van gronden gevolgd door inrichting van deze gronden en de verkoop aan de eindbeheerder, door directe aankoop door een eindbeheerder of door functieverandering via particulier natuurbeheer. In de laatste twee gevallen realiseren eindbeheerders/particulieren provinciale doelen op zelf aangekochte/eigen gronden. De provincie hoeft deze gronden niet te verwerven, maar ze vergoedt wel de waardedaling van de gronden bij functieverandering naar natuur en 100% van de kosten voor inrichting van deze gronden. Sinds 2019 is daarvoor een extra instrument beschikbaar: de aankoopsubsidie (kortweg UVAN) voor gronden binnen het NNN, waarbij eenieder op basis van een taxatie circa 85% van de (agrarische) aankoopwaarde van gronden binnen het NNN vergoed krijgt. Ook is de ontpachting van gronden binnen het NNN subsidiabel.
Voor verwerving en functieverandering houden we een lineair stijgende begroting aan van gemiddeld 125 ha per jaar. Verwerving en functieverandering vindt momenteel plaats op basis van vrijwilligheid, waardoor de resultaten sterk fluctueren over de jaren. De laatste jaren is de gewenste 125 ha per jaar niet gehaald. Uitgaande van de stand van eind 2020 met 954 ha totaal gerealiseerd, wordt het een ambitieuze opgave om het einddoel (1.570 ha verwerving en functieverandering in 2027 ingericht en bij voorkeur ook in handen van een eindbeheerder) tijdig te bereiken. We kijken nadrukkelijk op welke wijze we onze instrumentenkoffer verder moeten opladen of aanpassen om deze opgave te kunnen realiseren De verkoop aan een eindbeheerder, daar waar de provincie het eigendom verworven heeft, zal mogelijk ook nog na 2027 moeten plaatsvinden.
Programma Stikstof
Voor het programma komt een grondstrategie die de gebiedsgericht aanpak ondersteund. De gebiedsgerichte aanpak voor stikstof staat niet op zichzelf, maar wordt opgepakt in samenhang met andere opgaven in het landelijk gebied. De aan- en verkoop of ruiling van gronden en bedrijven zal worden ingezet binnen dit programma om bij te dragen aan de programmadoelen.
Programma Bodemdaling Veenweidegebieden
Eind 2018 stelde de provincie de Visie Bodemdaling vast en in september 2020 het Uitvoeringsprogramma Bodemdaling 2020-2023. Begin 2022 zal de Regionale Veenweiden Strategie (RVS) Utrechtse Veenweiden worden voorgelegd aan PS. In de RVS wordt aangegeven hoe de doelstellingen voor afremmen bodemdaling/ reductie CO2-emissies uit veenbodems te realiseren (2030 met doorkijk naar 2050). Door bodemdaling af te remmen en de uitstoot van CO2 te reduceren, krijgen de klimaatdoelen invulling en zorgen we voor toekomstbestendig veenweidegebied. Op basis van vrijwilligheid en met behoud van grond voor de huidige agrarische functie kunnen met de Impulsgelden gronden aangekocht worden. Deze vrijkomende gronden kunnen bij doorverkoop naar omringende agrariërs in de polder een sleutel zijn om een bredere beweging in een gebied op gang te brengen richting meer grondgebonden agrarische bedrijfsvoering en richting verhogen grondwaterstand. Dit draagt bij aan het afremmen van bodemdaling en het verminderen van de CO2. Voor het programma komt een grondstrategie.
Programma Hart van de Heuvelrug en Vliegbasis Soesterberg
Hart van de Heuvelrug/Vliegbasis Soesterberg is een langlopende integrale gebiedsontwikkeling. Het programma is gestart in 2004 en loopt tot en met 2025. Doel van het programma is de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren, onder meer door twee ecologische verbindingen (corridors) te maken. Daarnaast ontstaat dankzij dit programma meer ruimte voor wonen, werken, zorg en recreatie in het gebied. Een belangrijk uitgangspunt in de uitvoering is de financiële en ruimtelijke verevening tussen de rode projecten (het ontwikkelen van woon- en werklocaties) en groene projecten (ontwikkeling van natuur en recreatie). De gronden die we in eigendom hebben, verkopen we na bewerking of leveren we door aan derden. De provincie beheert enkele percelen tijdelijk totdat de gronden verkocht/ overgedragen zijn.